Her Geliştiricinin Bilmesi Gereken Temel Git Komutları
Veri Kontrolünün Temellerini Ustalıkla Kullanarak Verimli Geliştirme
Geliştiriciyseniz, kod havuzunuzu yönetmek için sürüm kontrol sistemlerinin önemini biliyorsunuzdur. Git, en yaygın kullanılan sürüm kontrol sistemlerinden biridir ve komutlarına hakim olmak verimli geliştirme için oldukça önemlidir. Bu yazımızda, her geliştiricinin bilmesi gereken temel Git komutlarını ele alacağız. Havuzları başlatmaktan ve klonlamaktan, kod havuzunuzu yönetmek için ileri düzey komutlara kadar.
I. Giriş
Git, geliştiricilerin kod havuzlarındaki değişiklikleri zaman içinde takip etmesini sağlayan, ücretsiz ve açık kaynaklı bir sürüm kontrol sistemidir. Kodunuzu yedeklemek, sürümlemek ve ekip içinde işbirliği yapmak için güçlü bir araçtır. Git ile birden fazla dal oluşturabilir, değişiklikleri birleştirebilir ve kodunuzun önceki sürümlerine dönebilirsiniz. Bu yazımızda, temel ve ileri düzey konuları kapsayan kapsamlı bir Git komutları rehberi sunuyoruz.
II. Havuzları Başlatmak ve Klonlamak
Git ile çalışmaya başlamadan önce, yerel bir havuzu başlatmanız veya mevcut bir havuzu klonlamanız gerekir. Havuzları başlatmak ve klonlamak için gerekli temel komutlar şunlardır:
git init
: Yerel bir Git havuzu başlatır [1][5].git clone repo_url
: Genel bir havuzu klonlar [1][5].git clone ssh://[email protected]/[kullanıcı adı]/[havuz adı].git
: Özel bir havuzu klonlar [1].
Yerel bir havuzu başlatmak için proje dizininize gidin ve git init
komutunu çalıştırın. Bu işlem yeni bir .git
dizini oluşturacak ve bu dizin yeni havuz için gerekli tüm meta verileri içerecektir.
Genel bir havuzu klonlamak için git clone
komutunu ardından havuzun URL’sini yazarak çalıştırın. Örneğin, git clone https://github.com/kullanıcı/ad.git
şeklinde.
Özel bir havuzu klonlamak için git clone
komutunu ardından havuzun SSH URL’sini yazarak çalıştırın. Örneğin, git clone ssh://[email protected]/[kullanıcı adı]/[havuz adı].git
şeklinde.
III. Dosyaları ve Taahhütleri Yönetmek
Yerel bir havuzunuz olduğuna göre, dosyaları ve taahhütleri yönetmeye başlayabilirsiniz. Dosyaları ve taahhütleri yönetmek için gerekli temel komutlar şunlardır:
git status
: Havuzun durumunu kontrol eder [1][5].git add [dosya adı]
: Belirli bir dosyayı sahneleme alanına ekler [1][2][5].git add -A
: Tüm yeni ve değişmiş dosyaları sahneleme alanına ekler [1].git commit -m "[taahüt mesajı]"
: Açıklayıcı bir mesaj ile değişiklikleri taahhüt eder [1][2][5].git rm -r [dosya adı.txt]
: Havuzdan bir dosyayı veya klasörü kaldırır [1].
Havuzunuzun durumunu kontrol etmek için git status
komutunu çalıştırın. Bu komut size hangi dosyaların sahnelenmiş, sahne dışı veya izlenmeyen olduğunu gösterecektir.
Belirli bir dosyayı sahneleme alanına eklemek için git add
komutunu ardından dosya adını yazarak çalıştırın. Örneğin, git add index.html
şeklinde.
Tüm yeni ve değişmiş dosyaları sahneleme alanına eklemek için git add -A
komutunu çalıştırın.
Açıklayıcı bir mesaj ile değişiklikleri taahhüt etmek için git commit
komutunu ardından mesajı yazarak çalıştırın. Örneğin, git commit -m "İlk taahhüt"
şeklinde.
Bir dosyayı veya klasörü havuzdan kaldırmak için git rm
komutunu ardından dosya adını yazarak çalıştırın. Örneğin, git rm -r index.html
şeklinde.
IV. Dalları Yönetmek ve Birleştirmek
Dalları yönetmek ve birleştirmek, kod havuzunuzun farklı sürümlerini yönetmenizi sağlayan Git’in temel özelliklerindendir. Dalları yönetmek ve birleştirmek için gerekli temel komutlar şunlardır:
git branch
: Yerel dalları listeler (yıldız işareti mevcut dalı gösterir) [1][3][5].git branch -a
: Tüm dalları listeler (yerel ve uzaktaki dallar) [1][3].git branch [dal adı]
: Yeni bir dal oluşturur [1][3][5].git branch -d [dal adı]
: Bir dalı siler (sadece tamamen birleştirilmiş ise) [1][3].git branch -D [dal adı]
: Bir dalı zorla siler [1][3].git push origin --delete [dal adı]
: Uzak bir dalı siler [1].git checkout -b [dal adı]
: Yeni bir dal oluşturur ve o dala geçiş yapar [1][3][5].git checkout -b [dal adı] origin/[dal adı]
: Uzak bir dalı klonlar ve o dala geçiş yapar [1].git branch -m [eski dal adı] [yeni dal adı]
: Yerel bir dalı yeniden adlandırır [1][3].git checkout [dal adı]
: Bir dala geçiş yapar [1][3][5].git checkout -
: En son geçiş yapılan dala geçiş yapar [1].git merge [dal adı]
: Bir dalı aktif dala birleştirir [1][3][5].git merge [kaynak dal] [hedef dal]
: Bir dalı hedef dala birleştirir [1].
Yerel dalları listelemek için git branch
komutunu çalıştırın.
Tüm dalları (yerel ve uzaktaki) listelemek için git branch -a
komutunu çalıştırın.
Yeni bir dal oluşturmak için git branch
komutunu ardından dal adını yazarak çalıştırın. Örneğin, git branch feature/yeni-özellik
şeklinde.
Bir dalı silmek için (sadece tamamen birleştirilmiş ise) git branch -d
komutunu ardından dal adını yazarak çalıştırın. Örneğin, git branch -d feature/yeni-özellik
şeklinde.
Bir dalı zorla silmek için git branch -D
komutunu ardından dal adını yazarak çalıştırın. Örneğin, git branch -D feature/yeni-özellik
şeklinde.
Uzak bir dalı silmek için git push origin --delete
komutunu ardından dal adını yazarak çalıştırın. Örneğin, git push origin --delete feature/yeni-özellik
şeklinde.
Yeni bir dal oluşturup o dala geçmek için git checkout -b
komutunu ardından dal adını yazarak çalıştırın. Örneğin, git checkout -b feature/yeni-özellik
şeklinde.
Uzak bir dalı klonlayıp o dala geçmek için git checkout -b
komutunu ardından dal adını ve uzaktaki havuzun adını yazarak çalıştırın. Örneğin, git checkout -b feature/yeni-özellik origin/feature/yeni-özellik
şeklinde.
Yerel bir dalı yeniden adlandırmak için git branch -m
komutunu ardından eski dal adını ve yeni dal adını yazarak çalıştırın. Örneğin, git branch -m feature/yeni-özellik feature/güncellenmiş-özellik
şeklinde.
Bir dala geçmek için git checkout
komutunu ardından dal adını yazarak çalıştırın. Örneğin, git checkout feature/yeni-özellik
şeklinde.
En son geçiş yapılan dala geçmek için git checkout -
komutunu çalıştırın.
Bir dalı aktif dala birleştirmek için git merge
komutunu ardından dal adını yazarak çalıştırın. Örneğin, git merge feature/yeni-özellik
şeklinde.
Bir dalı hedef dala birleştirmek için git merge
komutunu ardından kaynak dal ve hedef dalı yazarak çalıştırın. Örneğin, git merge feature/yeni-özellik main
şeklinde.
V. Değişiklikleri Saklamak ve Göndermek
Değişiklikleri saklamak ve göndermek, kod havuzunuzu yönetmenizi sağlayan Git’in temel özelliklerindendir. Değişiklikleri saklamak ve göndermek için gerekli temel komutlar şunlardır:
git stash
: Kirli çalışma dizinindeki değişiklikleri saklar [1].git stash clear
: Tüm saklanmış girdileri kaldırır [1].git push origin [dal adı]
: Bir dalı uzak havuza gönderir [1][5].git push -u origin [dal adı]
: Değişiklikleri uzak havuza gönderir ve dalı hatırlar [1].git push
: Değişiklikleri uzak havuza gönderir (hatırlanan dal) [1].
Kirli çalışma dizinindeki değişiklikleri saklamak için git stash
komutunu çalıştırın.
Tüm saklanmış girdileri kaldırmak için git stash clear
komutunu çalıştırın.
Bir dalı uzak havuza göndermek için git push origin
komutunu ardından dal adını yazarak çalıştırın. Örneğin, git push origin feature/yeni-özellik
şeklinde.
Değişiklikleri uzak havuza göndermek ve dalı hatırlamak için git push -u origin
komutunu ardından dal adını yazarak çalıştırın. Örneğin, git push -u origin feature/yeni-özellik
şeklinde.
Değişiklikleri uzak havuza göndermek için git push
komutunu çalıştırın.
VI. Havuzları Güncellemek ve Çekmek
Havuzları güncellemek ve çekmek, kod havuzunuzu yönetmenizi sağlayan Git’in temel özelliklerindendir. Havuzları güncellemek ve çekmek için gerekli temel komutlar şunlardır:
git pull
: Yerel havuzu en yeni taahhüt ile günceller [1][5].git pull origin [dal adı]
: Uzak havuzdan değişiklikleri çeker [1].git remote add origin ssh://[email protected]/[kullanıcı adı]/[havuz adı].git
: Uzak bir havuzu ekler [1].git remote set-url origin ssh://[email protected]/[kullanıcı adı]/[havuz adı].git
: Bir havuzun origin dalının SSH olmasını sağlar [1].
Yerel havuzu en yeni taahhüt ile güncellemek için git pull
komutunu çalıştırın.
Uzak havuzdan değişiklikleri çekmek için git pull origin
komutunu ardından dal adını yazarak çalıştırın. Örneğin, git pull origin feature/yeni-özellik
şeklinde.
Uzak bir havuzu eklemek için git remote add origin
komutunu ardından SSH URL’sini yazarak çalıştırın. Örneğin, git remote add origin ssh://[email protected]/[kullanıcı adı]/[havuz adı].git
şeklinde.
Bir havuzun origin dalının SSH olmasını sağlamak için git remote set-url origin
komutunu ardından SSH URL’sini yazarak çalıştırın. Örneğin, git remote set-url origin ssh://[email protected]/[kullanıcı adı]/[havuz adı].git
şeklinde.
VII. Sonuç
Git, sürüm kontrol sistemleri arasında en yaygın kullanılanıdır. Temel komutlarına hakim olmak, verimli bir şekilde kullanmanızı sağlar. Bu yazıda, her geliştiricinin bilmesi gereken temel Git komutlarını ele aldık. İleri düzey konular ve komutlar için Git resmi belgelerine göz atabilirsiniz.
Kaynakça:
İlgili
Last modified: Mayıs 21, 2025